น้ำพริกในเมืองไทยของเรานั้นมีมากมายหลายประเภท มีเอกลักษณ์ ส่วนผสม และวิธีการปรุงที่แตกต่างกันออกไป ด้วยเอกลักษณ์ของภูมิภาคทำให้ประเทศไทยมีสุตรน้ำพริกที่หลากหลาย เช่นน้ำพริกอ่อง น้พริกปลาร้า น้ำพริกกะปิ เป็นต้น

สังคมไทยยุคเก่าน้ำพริกยังมีบทบาทด้านคู่ครองอีกด้วย เช่นในบทเพลงลูกทุ่ง “กินข้าวกับน้ำพริก” หรือ “เทพธิดาผ้าซิ่น” สะท้อนให้เห็นถึงสังคมไทยยุคนั้นที่หน้าที่บางอย่างจำเพาะเจาะลงว่าเป็นงานของสตรีเท่านั้นและการทำน้ำพริกได้อร่อยยังสะท้อนถึงความเป็นกุลสตรีตามแบบฉบับภาพแทนผู้หญิงของสังคมไทยด้วย

แม้ไม่สามารถระบุได้ว่าคนไทยกรู้พริกตั้งเเต่เมื่อไหร่ แต่พริกเข้ามาในทวีปเอเชียครั้งแรกที่ประเทศอินเดีย แล้วเข้าไทยในสมัยอยุธยา ผ่านการติดต่อของชาวโปรตุเกสในรัชสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช ส่วนกะปิเป็นอาหารต้นตำรับของชาวอุษาคเนย์โดยกำเนิด

เมื่อทั้งสองอย่างมารวมกันกลายเป็นอาหารอันโอชะของไทยสืบต่อมาและเป็นมรดกภูมิปัญญาร่วมของอุษาคเนย์

ขอบคุณ

ภาพ : ผศ.ดร.ศิลาวัฒน์ ชัยวงศ์

เรียบเรียง : พระอภิเชษฐ์ สุภทฺรวาที

ผู้ช่วยบรรณาธิการ : มุกรวี ฉิมพะเนาว์

บรรณาธิการ : พระมหาจีรวัฒน์ กนฺตวณฺโณ,รศ.ดร.

เพิ่มเติม:-

(1) จุลศักดิ์ ชาญณรงค์. (2017). การวิเคราะห์ลักษณะนิสัยของคนในสังคม ไทยผ่าน “สื่อกิจกรรมการดำร เผ่าพันธุ์ของมนุษย์”:(The Habit Analysis of Thai People Through “Media Activities to Sustain the Human Race”). วารสารวิชาการนวัตกรรมสื่อสารสังคม, 5(2), 141-149.

(2) Chakamanont, S., Tubporn, H., & Ruengrong, A. (2022). แนวทาง การสืบสานคุณค่าและอัตลักษณ์ร่วมทางวัฒนธรรม: น้ำพริกแห่งอุษาคเนย์. Journal of Cultural Approach, 23(43), 34-45.